Clair de Lune

Fülszöveg

miniatury fortepianowe
D E B U S S Y
Tuiórra Impresjünizmu ir niuzyce^ Klau-diuszDebtiss», urodnt si« 22 VIII 1862 uiiniejscoa oáciSalm-Gerinlaii-en-Laíje pod Paryzem, jako sjin u-lBÍcirielu malego skle-pu z ujjjtobnmi z fajoiisij. Nikt uj rodziiiJe kompo2B»OTn nle zajmoiueí sí« muzykA. Gdy zBUu-oiono zdolnoicl inuz||czne nlo-dego Rleudiusza, potnoc bogalych ^retD-nych zapeiunlla mu bardzo starstine u>ö-ksztatcenle muzgczne Zacz^to si« od lekcji fortepianu u uczennicy Chopiné, panl Mamé de FleurTÍlle, po czym írstqpií Debussy do HoDsetirBiorium Paryskiego, gdzie byl uczniem Diirande, Lavigiiacal Marinoii-tela. a póíiiiej Guirauda i Cezara Francka. Ukoriczyl stodia po jedenastu laiach z naju'ytszym odznaczcniem, otrz^muj^c w roku lft84 Prix de Romé za kantai« Sgn marnoírawny. Odnoszqc jednak tak éwiei-ne sukcesy na polu kompozycii musial Debussy pogodzié si« z myélq, it nie po-l^czy tuiőrczoád z karierq odía-órcy-iBir-luoza; w koúcoa<yib cgzaminacb konkur-sou;ych w lym zakresie... Tovább

Fülszöveg

miniatury fortepianowe
D E B U S S Y
Tuiórra Impresjünizmu ir niuzyce^ Klau-diuszDebtiss», urodnt si« 22 VIII 1862 uiiniejscoa oáciSalm-Gerinlaii-en-Laíje pod Paryzem, jako sjin u-lBÍcirielu malego skle-pu z ujjjtobnmi z fajoiisij. Nikt uj rodziiiJe kompo2B»OTn nle zajmoiueí sí« muzykA. Gdy zBUu-oiono zdolnoicl inuz||czne nlo-dego Rleudiusza, potnoc bogalych ^retD-nych zapeiunlla mu bardzo starstine u>ö-ksztatcenle muzgczne Zacz^to si« od lekcji fortepianu u uczennicy Chopiné, panl Mamé de FleurTÍlle, po czym írstqpií Debussy do HoDsetirBiorium Paryskiego, gdzie byl uczniem Diirande, Lavigiiacal Marinoii-tela. a póíiiiej Guirauda i Cezara Francka. Ukoriczyl stodia po jedenastu laiach z naju'ytszym odznaczcniem, otrz^muj^c w roku lft84 Prix de Romé za kantai« Sgn marnoírawny. Odnoszqc jednak tak éwiei-ne sukcesy na polu kompozycii musial Debussy pogodzié si« z myélq, it nie po-l^czy tuiőrczoád z karierq odía-órcy-iBir-luoza; w koúcoa<yib cgzaminacb konkur-sou;ych w lym zakresie osi^gn^t luynikl wifcei nii skromne.
Jeszcze podczas sludibui a-yleidza De-busiy du) ukrotníe do Rosji ]ako pibnista domoa-y páni v. Meck. protektorki Czaj-kowskiego. V! ]ej domu siyka sl« z niuzyk^ Borodina, Rimskiego-Horsakouia, Musorg-sklego 1 Czajkoiuskiego. Muzyka rosyjska. szczegóiníe tuótczoée kompozyioröu; „uiiel-kiej pÍAtki", oddzlduje silnle na Debu-ssy'cgo. Najiri«kszy jednak utpiyiu na ksztahowanie si« zalozeii estetycznych i stylu muzycznego kompozytora ujyiuarlo óiuczesne érodoa<isko poetyckie Imalarkie Paryia: z Mallarméem. Valéry'm. Gidein, Mooetem i W bislletem na czele. Icb no-watorskie podejácle do sztuki zameiyio na pogUdacb Debussy'ego w sposöb za* sadDiczy, postolaty, które kompozyior re-allzuje na tcrenle muzükí, sq áciile i6u). nolegle do tanitycb programóui.
Debnssy dulo podróioiral po Europie: znal «eatr Wagnera uj Bayreuib. byi ui Londynle, gdiic dirygoujaJ ujykonaniem síuoich uttroróu), jeídzil do Rosji, Pzymu. Wiednio i Budapesztu. Jego kompozycje Die spotykoly si« od razu z u-lelkím entu-zjnimem; praprcniiera Pclleasa i Mellzan-dS U'DUiolala skondal w OptTze parn-skiej, Hiykoiianic Popoludnia fauna lu filhamo-Ilii TouJatzysluia Narodou-ego u) Paiyzu nie zyskalo sobie oiii mzmionki w prisie. Doptero po ámterct oceniono nale>yrie szluk« Dtrbus^y'ego. Jui uj roku 1939 Debussy zapada na fdrou)Íu aloéliuiy noujo-tu'úr stajc si« pou;odem dlugotroialych cierplrn. W roku 1915 kompozytor poddaje si« a-reszcie operacji, ele od tego czosu jego lyc.Ie jeet ujJaáciiDie lylko luegelBCjq; coraz miíiej komponuje. Umiera uj Perylu UJ chulli, gdy Niemcy zaczynajq w roku 1918 bombardoujanic mlasla.
Debussy jest tuiórcq nomoczesnego stylu francuskiego, który pizyszedi jako reakcja przeciu; romantycznej ekstatycznoáci Wagnera. Siyl impresjonístüczny lu muzyce ta-orzy - jak )uz írspominaliémy - na drodze analog» z impresjonizmem u; pla-siyce. W malarstaie impresjonizm polegal na naktadaniu na plótno bariu (zystycb, ule zmieszanycb, które ogUdane doplero z peanej odlegloéci, daj^ turaienle koloru t éuiatta, jakié - zdaniem malarza - postada u) danym momencie przedsiauiiany przedmiot. Sublektyu;izm boujiem spojrze-nia i ariystycznego pouaktouiania malo-uianego przedmiotu byl zalozeniem kierun-ku, kiőry aczkola-iek u;yrhodzil od reali-stycznego przedstaujíenia przedmiotu u) áciSle okreélonycb irarunkach, to jednak na skutek dowolnoácl i u;zgl«dnoád ma-larskiegü ujidzenla uzysklujaí dalekq od realizmu, zdeformowanq indyuiidttalnym u;raieniem xuizj« ta-crcg. W muzyce impresjonizm d^zyl do odtworzenia nasiroju za pomóc^ niezmiernie zróznicoujanych áiod-kóuj kolorystycznycb, ellminujqc róu3no-czeénie iradycyjnie slosoii;any material díaiíkouy; unlkano zatera skali dur-raoll, posIuRujqc si« gamami kodcielniiini. calö-tonoujymi, pentatonlczDymi, egzotyiznymi i í. Imptesjonlici rozs8dzaliu)i«c haimoni-
k« klasyczn^.alikaidujqcznaczenie melo-dii przenosiii árodek ci«ikoéci na sfer« brzmieniouiq akordów. Muzyka impresjo-nistóu} jest pod u)zgl«dem emocjonalnym staiyczna, a samodzielnoéé ekordóuj 1 brak w^lkóa' melodycznycb zu!raca uaag« slucbacza na nowy czynnik uyrazoiry kom-pozycji - na baruj« díu)i«kü i jego jakoáó brzmleniou;q.
Ta bardzo ogólna cbarakterystyks muzy-ki iirpresjonlztnu to jcdnoczeánie cbarak-terysryka tu:órczoácl Debussy'ego, lujór-czoáci obszernej, bo obejmuj^cej uiszystkie prau)le rodzaje kompozycjl: inuz2;k« sym-lonicznq, kamerainq, pleánl 1 uiuiory fortepianowe, kantaty, opery I baleiy.
List« najujybltniejszychdziel Debussy'ego otUJiera dramat liryczny {u)g Maeterlincka) Pelleas l Melizanda. opera, ktőrej poja-uienie sí« tujorzy cpok« uj dziejacb tego gatunku. Z utiuoróu) orkiestruujycb. za-chujycajacyrb ktilorystycznym ttaktowanlem poszczególnych instrumentóuj I przejrzyst^ fokturri, noj'iiçkszei popularnoeé osiqgnfll obrez synifoniczny Popoludnie Fauna (u)g Mallarniéego) oraz tT7y tryptyki: !\'oklurny, Obruzy i Morze. Z kompoz} cjl fortepla-nou'ycb najczçaciej styszy si«na estradzie: miniatury zau:arte w q|k}u Preludiów Dwie arabeski. Estampes, da-le serie Obra-zów (Images), suit« Pour le piano i Suire bergamasque. SuiiezoSC i oryginal-noéó tej muzyki niezmiennle luyujoiu)^ entuzjazm slucbaczy.
Vissza